De rest van het apenverhaal

'Hallo allemaal, bedankt voor jullie reacties! Ik vind het heerlijk om weer wat meer energie te hebben en wat te reizen en dingen te kunnen bedenken, oplossen, doen en regelen. Dan voel ik me weer tijdelijke de oude.

Het is inmiddels al weer vrijdag. Wat gaat de tijd hard. Gisteren ben ik naar Sunyani geweest om eindelijk even met Len naar zijn huis-in-wording te kijken. Het was een aangename verrassing dat de weg die de wijk ingaat inmiddels van asfalt is voorzien. Ik herkende het haast niet terug na 3 jaar: er worden allemaal nieuwe huizen gebouwd en ik denk dat het een mooie buurt wordt. Als je ziet hoe veel er op dit moment in Ghana gebouwd wordt, kun je alleen maar concluderen dat de ontwikkelingen snel gaan en dat er meer geld is dan vroeger. Jouw nieuwe auto Marian, is hier een statussymbool en mensen met geld schaffen zich er zo een of iets dergelijks aan. Het enige dat niet veranderd was, is Lens huis. Het zou echt prachtig kunnen worden, maar tot nu toe is alleen het ontwerp in z'n hoofd klaar. De caretaker woont er fijn, met elektriciteit en al in de enige kamer die af en bruikbaar is en er is inmiddels een sceptictank. (Hoe schrijf je dat eigenlijk?)

Boabeng Fiema.

Waar was ik gebleven. De apen: De Mona aapjes hebben fijn getekende koppen, grijs, beige, donker en blauwig en de  Black and White Colobus apen zijn erg mooi: zwart lijf, mooi getekende witte kop en een heel lange staart met een prachtige witte pluim eraan die je naar beneden ziet hangen, waardoor je ze kunt vinden, maar ze eten voornamelijk insekten en zijn erg schuw, dus kun je ze niet zo goed zien als de Mona. Jammer genoeg weet ik niet hoe ik de foto's van mijn toestel op dit laptopje kan krijgen, want ik heb aardige foto's. De foto's die ik tot nu toe geplaatst heb, zijn niet zo mooi, want die heb ik genomen met mijn telefoon. Len is er nu niet, dus later doe ik een poging.

De apenverhalen: De mensen die hier leven geloven dat de apen hun verwanten zijn en hun helpen en beschermen, dus worden zij en hun leefomgeving en alles wat erin is met respect behandeld. Er worden geen bomen gekapt en zels omgevallen bomen en afgewaaide takken blijven liggen en er wordt geen afval achtergelaten. Alleen het pad wordt opengehouden, zodat mensen als wij comfortabel door het bos kunnen lopen. Er staat een foto bij het vorige Boabeng verhaal, waarop de kinderen voor een enorme Ficus staan. Die is door de eerste bewoners in 1827 geplant en altijd gebruikt als ontmoetingsplaats en die staat er dus nog steeds. Ook heb ik enorme Mahonie bomen gezien, die inmiddels erg zeldzaam zijn.'s Morgens vroeg en om 4 uur 's middags komen de Mona-aapjes naar Boabeng om te eten. Dit keer waren we er niet op de juiste tijd, maar ik heb het eerder gezien: prachtig om de groepen van verschillende kanten uit het bos te zien komen. Ze worden gevoerd en de mensen moeten rond voedertijd uitkijken dat hun eigen eten niet ook opgegeten wordt! De Colobus leven in heel hoge bomen, met een naam die ik vergeten ben. Het blad van die bomen wordt door de mensen in Ghana als groente gegeten, maar niet hier: de Colobus eten naast insekten alleen die bladeren en zij gaan voor. De plek bij de rivier waar de fetish is gevonden, is nu een heilige plaats, die slechts 1 keer per jaar bezocht wordt, onder leiding van de fetishpriester en de ouderen. Dit gebeurt meestal in september en bezoekers die er dan zijn, mogen ook mee. De rest van het jaar is de plek verboden terrein.

De anekdotes: De Colobus zijn rustige apen, maar wanneer ze nachtenlang achter elkaar zingen, sterft er iemand in het dorp. Volgens de gids klopt dat altijd en is het maar goed dat de mensen niet weten wie er zal sterven, want nu gedraagt iedereen zich goed, want ja, je wilt toch als een goed mens sterven! Wanneer een aap stervende is, komt die daarvoor naar het dorp en ook brengen moederapen hun dode baby's ernaar toe. Dit verhaal lijkt te klopppen, want er is in het bos een begraafplaats, kompleet met kruisen waarop de gegevens van de gestorven apen staan: soort, geslacht, geschatte leeftijd en sterfdag. Ook de mensen die al die jaren voor de fetish hebben gezorgd, worden daar trouwens met een uitgebreide ceremonie begraven -de anderen niet- en op hun kruis staan alle wetenswaardigheden over die persoon.

Begrafenissen zijn in heel Ghana erg belangrijk. Wanneer er iemand overleden is, wordt het lichaam gebalsemd. De hele familie wordt uitgenodigd, maar de begrafenis vindt pas plaats als iedereen genoeg geld heeft gespaard om te komen en er genoeg geld is voor drank eten enzovoorts. Dat kan maanden duren. Ook familie uit het buitenland komt en de begrafenis duurt dagenlang. Het is dan afgeladen met mensen in begrafeniskleuren - vaak zwart met rood of bruin, of blauw met wit - en het begint erg droevig, met -meestal-  kerkdiensten en lange preken en de overleden persoon wordt uigebreid herdacht en geprezen, maar de begrafenis eindigt met een feest met muziek, dans en drank zodat de familie het leven weer op kan pakken.

Nadat we een drankje hadden genomen, gingen we met de gids het bos in. We moesten een minuut of 10 lopen, voor we in het dichtbegroeide regenwoud kwamen en de gids vertelde het eerste deel van het verhaal. We hadden geluk, want we stuitten al gauw opeen groep Mona-aapjes die direct naar ons toekwamen. Toen we geen eten bleken te hebben, dropen ze teleurgesteld weer af. Ik gaf de gids geld om bananen in Boabeng te gaan kopen met de jongens en toen ze terug waren, liet hij zien hoe je ze kon voeren. Gewoon de banaan stevig vasthouden, dan steunden ze op je hand en aten er stukjes van. Tot onze verbazing, spijt en ergernis waren de kinderen alle drie bang en lieten ze de bananen achteruitdeinzend vallen zodra er een aap aankwam. Dit was onze 3e keer hier en alle keren waren er kinderen van ongeveer dezelfde leeftijd bij, maar dit hadden we nog nooit meegemaakt. Om ze van hun angst af te helpen, liet ik ze zien dat je de apen ook in de boom kon voeren. Als je bij een dunne tak een banaan hield, kon er maar 1 tegelijk komen en ook alleen de kleinste aapjes. Dat hielp wel een beetje, maar tegen de tijd dat ze durfden, waren de bananen op. Je kunt echt merken dat de kinderen niet gewend zijn om met dieren om te gaan en al helemaal niet met wilde: die zijn een potentieel gevaar en dus worden ze bang gemaakt. Doordat ik steeds bezig was, kon ik geen foto's van het voeren maken, maar Len heeft er wel. Die volgen.

Toen de bananen op waren, liepen we verder op zoek naar de Colobus. We hadden weer geluk! In een bijna helemaal kale boom - het is erg heet en droog op dit moment, zelfs in het bos - zaten 4, vrij kleine en dus jonge Colobus. Erg hoog, maar goed in het zicht. Jammer genoeg had ik mijn kijker, die ik speciaal hiervoor mee naar Ghana had genomen, in Berekum laten liggen, maar met de inzoemmogelijkheid van de camera, kon ik ze toch goed zien. Ze verdwenen al snel en wij liepen verder, maar zagen geen andere Colobus meer. Wel nog een groep Mona-aapjes, maar die waren vanwege het ontbreken van eten niet erg in ons geïnteresseerd. De gids nam ons nog mee naar de begraafplaats, waar hij zijn verhaal vervolgde en naar Boabeng. Dit dorpje is groter dan Fiema en de mensen leven er eenvoudig en traditioneel en zijn erg vriendelijk.

Inmiddels was ik erg warm en moe en besloten we terug naar Fiema te lopen om wat te drinken (overal in Ghana, zelfs op dit soort afgelegen plekken kun je een biertje, frisdrank o.i,.d, kopen. Alleen rijke mensen en toeristen kopen die trouwens, omdat dat veel te duur is voor de meesten) en uit te rusten, voor we nog een keer zelfstandig op zoek zouden gaan naar de Mona's om de kinderen met een nieuwe voorraad bananen definitief van hun angst af te helpen. Het was inmiddels erg heet en toch best ver lopen, dus was het duidelijk dat ik niet meer terug het oerwoud in zou gaan. Gezeten onder het lekker koele afdakje heb ik zitten kijken naar de groene omgeving en het rustige leventje van de bewoners en wat gasten die er verbleven. Heerlijk rustig, ver van alles vandaan: geen verkeer, geen slecht afgestelde lawaaiboxen met eeuwig hel en verdoemenis prekende dominees en priesters of bonkende muziek ( radio's staan in Ghana erg hard, mensen lijken elkaar te willen overtreffen, dus met een beetje pech hoor je ook nog van alles door elkaar). Len heeft er geen last van, maar die is zo doof, dat ik alles minstens 2 of 3 keer moet zeggen. Bij het gastenverblijf was een klein Aziatisch meisjes van een jaar of 4 bezig haar speelgoedbeest op de rug te binden. Ze had goed gekeken naar de vrouwen in Ghana en imiteerde ze precies: gooide met een zwaai het beest aan 1 arm op de rug, bukte voorover en probeerde de doek goed om te doen, maar dat viel niet mee. Toen haar moeder na een kwartiertje terugkwam, was ze nog bezig en het meisje reageerde -heel herkenbaar-  haar frustratie op haar moeder af door te gaan dreinen. Het duurde heel erg lang voor de anderen terugkwamen en de gids maakte er gebruik van om in tussentijd te eten en een wasje te doen. Ook de chauffeur gebruikte zijn tijd goed. Hij stond zijn auto onder een grootte boom schoon te maken en na te kijken. Toen Len, Vanessa, Lennart en Kingsley eindelijk terugkwamen, waren ze teleurgesteld, want ze hadden geen apen meer gevonden, maar dachten dat ze ze nu wel hadden durven voederen. Omdat er geen eten te koop was en iedereen erg veel honger had (het was inmiddels half 2 en we hadden om 7 uur ontbeten met een eitje en een paar kleine stukjes toast), hebben we de bananen maar zelf opgegeten.

De terugreis voorliep voorspoedig en we waren om half vier terug bij het hotel. Onmiddelijk moest er gebaad worden, want zo vuil gaan eten, dat kon niet. De jongetjes stopten i.p.v. een stop, die ontbrak, een sok in het afvoerputje en hadden een zwemfeestje. Erg leuk om te zien hoe ze nu aan het spelen waren, terwijl ze zichzelf normaal gesproken te groot,13, vinden om nog te spelen. Ze hadden ook een bekertje met water gevuld, in het vriesvak gezet en zo hun eigen ijs gemaakt. Ik denk dat als we het hele weekend in het hotel waren gebleven met dat bad, de tv en de koelkast, ze ook een fijn weekend hadden gehad. Vanessa was niet weg te slaan bij de tv, die we in het huis niet meer hebben, omdat die elke keer dat Len terugkomt kapot is. Omdat wij niet langer wilden wachten op eten, moesten ze mee. In het hotel eten was geen optie: te duur, zeker met z'n vijven. Het was lang geleden dat we in Techiman waren geweest en vroeger, toen de prijzen nog betaalbaar waren, aten we in het hotel. We liepen de stad in. Nergens iets te vinden: of erg simpel en lokaal en smoezelig of een 'toeristenrestaurant met veel te duur en fout eten als spaghetti  en salades, waar je gegarandeerd buikloop van krijgt', waar de kinderen graag wilden eten: Binnen in een hok met afschuwelijk blauw licht onder de veel te koude airconditioning: niet dus. Zo langzamerhand was iedereen sjacherijnig van de honger en behalve Len wilde er niemand meer lopen, maar aangezien we niet wisten waar naartoe te gaan, was een taxi ook geen optie. Die zou ons ook naar zo'n fout restaurant rijden. Wij wilden een Ghanees restaurant waar je goed eten kunt kopen voor een fatsoenlijke prijs en dat opeten onder een afdakje in een tuin. Of zoiets. We kregen bijna ruzie en de kinderen gedroegen zich zoals je van tieners verwacht. Het is uiteindelijk gelukt en we hebben heerlijk Fufu gegeten en een biertje gedronken. Omdat het een lange vermoeiende dag was geweest, zijn we -na de onvermijdelijke tv-sessie maar vroeg gaan slapen en de volgende morgen ook vrij vroeg teruggereisd en waren we om 4 uur terug in Berekum. Al met al was het een gedenkwaardig weekend.