Aan het strand 2

23 december 2014 - Winneba, Ghana

Ik liep naar huis en voor ik het strand verliet, werd mijn m'n aandacht getrokken door vissers die bezig waren hun net binnen te halen.

Vissen gaat hier als volgt.

Er is een boot. Afhankelijk van het aantal familieleden die mee kunnen vissen en de financiën, een kleine, gewone, of grote boot. Prachtig geverfd in allerlei kleuren, versierd met vlaggen en christelijke opmerkingen als 'Jesus saved me', of 'The lord will provide', liggen er rijen houten boten op het strand. Sommige nog echt een uitgeholde boomstam van een specifiek soort licht en goed drijvend hout. Toen ik met Len  in Pram Pram was, heb ik gezien hoe dat uithollen gaat. Indrukwekkend. Wat eenvoudige beitels, een pikhouweel, een kapmes en een simpel schaafachtig ding, waren genoeg om een ca 6 meter lange boomstam van zo'n 80cm doorsnede uit te hollen. Zo kweek je spierballen. Sportschool overbodig! Andere boten hebben dezelfde vorm, maar zijn gemaakt van op een geraamte getimmerde planken, ouderwets dichtgestopt met pek en kokosvezels. De boten zijn open met een paar planken als zitbanken om te kunnen roeien en een simpel houten roer voor de roerganger.

Net voor het vloed begint te worden, begint het serieuze werk. Er zijn minstens 4 mannen nodig om de boot door de branding te krijgen. 3 Roeiers en 1aan het roer. Hard werken! Vaak springt er een extra man aan boord om mee te roeien die, eenmaal door de branding, overboord springt en terug zwemt. Op de grote boten wordt er soms wel met 8 man geroeid! Soms roeien ze zo ver, dat je ze bijna niet meer kunt zien. De ouderwetse netten, ik weet niet hoe ze heten,  worden uitgezet met lege jerrycans als boeien en na een tijdje vaart de boot langzaam terug. Als ze dicht genoeg bij de kust zijn, springen er een paar mannen oveboord, die met een enorme tros touw naar de kust zwemmen. 

En dan begint het echt zware werk pas. Het net wordt met man en macht binnengehaald. Slag na slag wordt het binnen getrokken. Overal vandaan komen helpers. Ook kleine naakte jongetjes helpen voor wat ze waard zijn. Heel slim maken de mannen gebruik van de vloed. Zodra er een golf komt, trekken ze zo hard mogelijk en als het water teruggaat, zetten ze zich schrap. Om meer grip te hebben, slaan ze behendig een stuk stof, een rest uitgepluisd touw of zo nodig hun t-shirt om de tros. De eerste man slaat als het kan het touw om een palmboom om te voorkomen dat het touw terug naar zee gaat. De mannen en jongens verplaatsen zich naar voren, zodra ze bij de 'trosman' zijn en zo wordt meter na meter het net met behulp van het lange touw binnen gehaald. Dat duurt uren! Afhankelijk van de windrichting, verplaatsen ze zic onderwijl honderden meters over het strand als de wind schuin uit zee blaast.

Op het laatst staan er vaak wel 20 man tegelijk te trekken. De vissers helpen elkaar. De mannen en jongens zwemmen als ratten, maar de vissersvrouwen en -meisjes zwemmen niet. Die zijn dan ook vaak bang voor het water. Zodra het net is binnengehaald, is het de beurt aan hen. Ze zoeken de vis uit en staan tot hun knieen in het water om alles schoon te spoelen. Daarna zetten ze de vis in grote schalen of emmers op hun hoofd. Emmertje met zakjes en een scherp mes in de hand, met een beetje pech een kind op de rug en eentje in de buik, gaan ze op pad om de vis te verkopen. De boten varen binnen, maar de mannen zijn nog niet klaar. Eerst moeten de netten nog geboet en laag voor laag in de boot gelegd, voor de volgende tocht.

Vandaag duurt het te lang om te blijven kijken tot het laatst. Bovendien willen ze beloond worden voor het schouwspel. Ze hebben dorst en zijn moe. Als ik geld bij me had gehad, had ik water voor ze gekocht, maar ik betwijfel of ze daar tevreden mee zouden zijn geweest...

1 Reactie

  1. Anita:
    24 december 2014
    Wat een indrukwekkend verhaal
    Hoe vieren ze trouwens Kerst in Ghana?
    Prettige feestdagen en tot het volgende verhaal